Ajo që filloi si një protestë kundër korrupsionit në Serbi është shndërruar që atëherë në një kryengritje të gjerë civile në të gjithë vendin.
Protestat kundër presidentit serb Aleksandar Vuçiq po shtohen dhe ai po bëhet gjithnjë e më autoritar. Në një vend që është kandidat për anëtarësim në BE – pjesëmarrja në protesta po bëhet e rrezikshme.
Disa javë më parë, forcat e sigurisë rrahën demonstrues të shumtë, por demonstratat kanë vazhduar për disa muaj.
Dhe mbrëmë, një nga shumë protestat u zhvillua, këtë herë në Novi Sad, një qytet në veri të vendit – pikërisht aty ku shembja e çatisë së stacionit kryesor të trenit me viktima të shumta njerëzore shkaktoi një valë protestash që vazhdojnë edhe sot, raporton ARD gjermane.
Slavica Filipoviq nuk po dorëzohet. Ajo ishte në protestë mbrëmë, siç ka bërë shumë herë më parë në muajt e fundit.
“Ndër të tjera, jam e tërbuar për përdorimin e forcës së tepërt kundër studentëve dhe qytetarëve të tjerë në periudhën e mëparshme”, thotë Filipoviq.
Ajo vazhdon me protestat edhe pse i ka përjetuar nga afër pasojat që mund të kenë protestat.
Disa orë më herët, në shtëpinë e Slavicës. Së bashku me bashkëshortin e saj, një avokat, ajo rishikoi përsëri dokumentacionin dhe vendimin e shkarkimit.
Ajo dha mësim për 24 vjet në një shkollë të mesme në një qytet pranë Novi Sadit. Së bashku me disa kolegë, ajo hyri në grevë si një formë mbështetjeje për protestat studentore. Në korrik, asaj iu dorëzua vendimi i shkarkimit.
“E pyeta drejtoreshën, po na pushon vërtet nga puna? Ajo tha: po. Reagimi im i parë ishte e qeshura, jo sepse më vinte të qeshja, por sepse mendova se po e tepronin, se ajo që po bënin ishte çmenduri”, tha Slavica.
Për Slavicën, ky është një tregues i qartë se si sistemi i Vuçiqit merret me zërat kritikë.
Gazetarët raportojnë rregullisht drejtpërdrejt nga demonstratat. Kohët e fundit, ata kanë pasur nevojë për pajisje mbrojtëse gjithnjë e më shpesh.
Drejtori i televizionit, Igor Bozhiq, flet për armiqësi të hapur ndaj tyre.
“Gazetarët tanë janë vazhdimisht të ekspozuar ndaj kërcënimeve, madje ka pasur edhe sulme fizike”, thotë Bozhiq, drejtori i programit të N1.
N1 raporton në mënyrë kritike dhe të pavarur, gjë që është një gjë e rrallë në Serbi.
Duket qartë se shteti serb po përpiqet të ndërhyjë në punët e këtij grupi, siç tregohet nga një bisedë e regjistruar midis dy drejtorëve konkurrentë.
Përkthimi i një pjese të bisedës midis Stan Miller dhe Vladimir Luçiq: “Presidenti i kërkoi Nikos të gjente një mënyrë të shpejtë për të larguar Aleksandra Subotiqin”.
“Sigurisht, është një situatë e pakëndshme, por të gjithë jemi të vendosur të luftojmë për të drejtën tonë për gazetari të pavarur”, theksoi Bozhiq.
Presidenti serb Vuçiq, në një intervistë me një media pro-qeveritare, mohon çdo përfshirje në këtë rast.
“Nuk e di nëse Subotiq bëri diçka të mirë apo të keqe – por nëse doja t’i mbyllja ato media – kjo do të kishte ndodhur”, tha Vuçiq.
Serbia e Vuçiqit është në rrugën e saj drejt BE-së dhe deri më tani është përmbajtur nga kritikat ndaj presidentit gjithnjë e më autoritar. Pyetja është: sa kohë do të zgjasë kjo?
Michael Gahler është zëdhënësi i politikës së jashtme për bllokun populist në Parlamentin Evropian, kështu që ai i përket të njëjtës parti si Presidentja e Komisionit Evropian, Von der Leyen.
Ai kërkon më shumë kritika publike dhe pasoja financiare në lidhje me Serbinë.
“Sipas mendimit tim, ne duhet të prezantojmë një lloj kushtëzimi, veçanërisht kur bëhet fjalë për pagesat e shumave të mëdha për Serbinë. Kjo vlen veçanërisht për fusha të tilla si liria e medias dhe lufta kundër korrupsionit. Nëse nuk ka përparim – nuk do të ketë pagesa”, thotë Michael Gahler.
