Një kështjellë 3800-vjeçare e qytetërimit Caral – një nga më të vjetrat në botë – është rihapur për vizitorët në Peru pas tetë vitesh restaurimi dhe kërkimi gjithëpërfshirës.
Hulumtuesit e kanë identifikuar vendin arkeologjik Penico si një qendër tregtare jetësore që lidhte komunitetet e hershme bregdetare të Paqësorit me ato në rajonet e Andeve dhe Amazonës.
I vendosur në Luginën Supe, rreth 180 km në veri të Limës dhe vetëm 19 km nga Oqeani Paqësor, Penico ishte një peizazh kodrinor i zakonshëm deri në fillimin e gërmimeve në vitin 2017.
Arkeologët besojnë se vendi mund të ofrojë informacione thelbësore rreth rënies enigmatike të qytetërimit Caral, i cili lulëzoi midis viteve 3,000 dhe 1,800 para Krishtit.
Në ceremoninë e hapjes morën pjesë artistë rajonalë që luanin pututus – trombë tradicionale me guaskë – si pjesë e një rituali të lashtë në nder të Pachamamës, Nënës Tokë, me oferta ceremoniale të produkteve bujqësore, gjetheve të kokës dhe pijeve lokale.
“Penico ishte një qendër urbane e organizuar e përkushtuar ndaj bujqësisë dhe tregtisë midis bregdetit, maleve dhe pyllit”, tha për agjencinë e lajmeve AFP arkeologia Ruth Shady, e cila drejton kërkimet në vend. Ajo tha se vendbanimi daton midis viteve 1800 dhe 1500 para Krishtit.
Vendi tregon një planifikim të sofistikuar, të ndërtuar strategjikisht në një tarracë gjeologjike 600 metra mbi nivelin e detit dhe paralel me një lumë për të shmangur përmbytjet.
Hulumtimet nga Ministria e Kulturës e Perusë kanë zbuluar 18 struktura të dallueshme, duke përfshirë ndërtesa publike dhe komplekse banimi. Studiuesit besojnë se Penico u ndërtua gjatë së njëjtës periudhë me qytetërimet më të hershme në Lindjen e Mesme dhe Azi.
Sipas Shady-t, studiuesit shpresojnë që vendi do të hedhë dritë mbi krizën që ata besojnë se përshpejtoi rënien e qytetërimit Caral. Kjo krizë, shpjegoi ajo, ishte e lidhur me ndryshimet klimatike që shkaktuan thatësira dhe ndërprenë aktivitetet bujqësore në të gjithë rajonin.
“Ne duam të kuptojmë se si u formua dhe u zhvillua qytetërimi Caral me kalimin e kohës dhe si ra në krizë si rezultat i ndryshimeve klimatike”, tha ajo.
