Anëtarët e NATO-s po vazhdojnë stërvitjet e tyre më të mëdha luftarake të vitit 2025, duke testuar aftësinë e tyre për të vendosur me shpejtësi forca në shkallë të gjerë në kufirin lindor të aleancës 32-vendesh, ndërsa shqetësimet rriten për anëtarin e saj më të fuqishëm, Shtetet e Bashkuara.
Stërvitjet në Rumani, e cila kufizohet me Ukrainën, vijnë ndërsa një Evropë e tronditur përballet me një kurs të ri të SHBA-së nën Presidentin Donald Trump.
Në prag të përvjetorit të tretë të pushtimit të plotë të Rusisë në Ukrainë, stërvitjet Steadfast Dart 2025 përfshijnë rreth 10,000 personel ushtarak nga nëntë vende si pjesë e Forcës së re të Reagimit Aleat të NATO-s.
Ato po zhvillohen për gjashtë javë në Rumani, Bullgari dhe Greqi, raporton Euronews.
Sekretari i Mbrojtjes Pete Hegseth ka kërkuar që aleatët të rrisin në mënyrë dramatike shpenzimet ushtarake dhe tha se prioritetet e sigurisë së SHBA-së qëndrojnë diku tjetër, duke hedhur dyshime mbi garancitë e gjata të sigurisë të Uashingtonit që i janë dhënë Evropës.
Megjithëse administrata Trump nuk ka njoftuar planet për të tërhequr forcat amerikane nga rajoni, vërejtja e Hegseth se “aleatët evropianë duhet të udhëheqin nga fronti” i la partnerët e NATO-s të mendojnë për një realitet të ri të mundshëm në të cilin SHBA nuk janë më mbështetësja e fuqishme, e armatosur me armë bërthamore për sigurinë e kontinentit.
Admirali Stuart B. Munsch, komandant i Komandës së Forcave të Përbashkëta Aleate, tha se kërcënimet ndaj NATO-s “janë bërë gjithnjë e më komplekse dhe të paparashikueshme” gjatë dekadës së fundit.
“Për të adresuar këtë mjedis kompleks sigurie, NATO ka pësuar një transformim të rëndësishëm luftarak. Ne i kemi çuar planet tona mbrojtëse nga koncepti në realitet,” u tha Munsch gazetarëve në bazën e trajnimit të mërkurën.
“Kjo stërvitje… përfaqëson kulmin e përpjekjeve tona dhe fillimin e forcës sonë të re që do të mbrojë çdo centimetër të territorit të aleancës”, shtoi ai.
Aleatët evropianë kanë shprehur gjithashtu shqetësimin se janë mënjanuar nga bisedimet mes diplomatëve amerikanë dhe rusë të martën në Arabinë Saudite për të punuar drejt përfundimit të luftës në Ukrainë.
Zhvillimet e shpejta e shtynë presidentin e Francës Emmanuel Macron të mblidhte vende të caktuara të BE-së dhe Britaninë e Madhe për bisedime urgjente në Paris.
Marinsat grekë dhe spanjollë udhëhoqën stërvitjet në Greqi javën e kaluar.
Stërvitjet përfshijnë gjithashtu Rumaninë, Bullgarinë, Francën, Greqinë, Italinë, Slloveninë, Spanjën dhe Turqinë dhe përfshijnë 1,500 automjete ushtarake, më shumë se 20 avionë dhe më shumë se një duzinë mjetesh detare.
Pasi Rusia filloi pushtimin e saj në shkallë të plotë të Ukrainës më 24 shkurt 2022, NATO forcoi praninë e saj në krahun lindor të Evropës duke dërguar grupe beteje shumëkombëshe shtesë në Rumani, Hungari, Bullgari dhe Sllovaki.
Që atëherë, Rumania ka luajtur një rol gjithnjë e më të spikatur në aleancë